SYMBOLIKA MISTYCZNA W MALARSTWIE ARTYSTÓW ASP W KRAKOWIE NA PRZEŁOMIE XIX I XX w.
W ciągu ostatnich dwóch dekad w twórczości pedagogów Wydziału Malarstwa Akademii
Sztuk Pięknych w Krakowie – głównie Grzegorza Bednarskiego, Katarzyny Makieły-
Organisty, Janusza Matuszewskiego, Mirosława Sikorskiego, Edyty Sobieraj, Zbigniewa
Sprychy, Grzegorza Wnęka – wyraźnie widoczne są inspiracje malarstwem barokowym,
a zwłaszcza hiszpańskim Złotego Wieku. Ich płótna omawiać należy w kontekście
nowożytnego meditatio mortis oraz tenebrystycznego „barokizmu”, do czego chętnie
przyznają się sami artyści. Punktem wyjścia są (niejednokrotnie tytułowane jako homagium)
wizje mistyczne, konterfekty pędzla El Greca, bodegony Francisco de Zurbarána czy
eschatologiczne „hieroglify śmierci” Juana de Valdés Léala. Odwołaniom do dzieł mistrzów
Półwyspu Iberyjskiego towarzyszą odniesienia do pism karmelitańskich czy jezuickich
mistyków. Analiza nie tylko od strony formalnej, ale także ideowej pozwala zadać pytanie o
możliwość obrazowania we współczesnym malarstwie o charakterze religijnym „teologii
mistycznej”, opisanej przez św. Teresę od Jezusa, św. Jana od Krzyża czy św. Ignacego
Loyolę.