Wyjątkowe wartości kaplicy bł. Czesława we Wrocławiu
czwartek, 15.04.2010 r., godz. 15.00
Muzeum Narodowe we Wrocławiu, sala 116
Kiedy staniemy przed kaplicą błogosławionego Czesława przy kościele dominikanów we Wrocławiu, to jej szata zewnętrzna robi wrażenie zupełnej przeciętności. Wybudowana i dekorowana w latach 1711-1730 ma najprostszy na świecie plan kwadratu, kopułę z najzwyklejszą latarnią u góry i normalne okna z trzech stron. Nic nie zapowiada tego, co nas zaskoczy wewnątrz. Przy bliższym zbadaniu okazało się także, że jest to obiekt nie tylko wyraźnie inspirowany sztuką włoską i polską, ale stanowiący wręcz podsumowanie rozwoju niektórych zjawisk artystycznych obecnych na terenie dawnej Rzeczypospolitej.
Zważywszy klasę artystyczną oraz wyjątkową ikonografię kaplicy bł. Czesława, zadziwia stosunkowo niewielka ilość prac naukowych związanych z tym obiektem, jak również niezbyt pochlebne opinie na temat jego wartości artystycznej wypowiadane przez wybitnych badaczy sztuki śląskiej. Moje spostrzeżenia były odmienne. Są one wynikiem analizy obiektu, kładącej nacisk na elementy, które - dotychczas mało zauważane - w istotny sposób decydują o jego wartościach artystycznych, pokazują cele i metody architekta. Na tej podstawie można wskazać na inspiracje formalne i artystyczne, jakimi twórcy kaplicy się posłużyli oraz przedstawić ich genezę. Analiza treści pozwala odpowiedzieć na pytanie, co twórcy kaplicy chcieli przekazać pielgrzymom, którzy nawiedzają relikwie Patrona Wrocławia. Można się wreszcie pokusić o wskazanie, kto konkretnie mógłby być autorem koncepcji ideowej programu kaplicy, a kto mógł być odpowiedzialnym za jej artystyczny wyraz.
Mirosław Nowak
