Śląskie losy kolekcji dzieł sztuki Ludwiki Karoliny Radziwiłłówny (1667-1695)

Ludwika Karolina Radziwiłłówna (1667-1695), jedna z najbogatszych Polek w naszej historii, była właścicielką ogromnych dóbr w Wielkim Księstwie Litewskim i Koronie, majętności, w skład których wchodziło ponad tysiąc wsi oraz kilka miast. Była ona jedyną prawowitą spadkobierczynią połączonej fortuny obu ostatnich kalwińskich książąt na Birżach i Dubinkach: wojewody wileńskiego i hetmana wielkiego Księstwa Litewskiego Janusza Radziwiłła (1612-1655) oraz jego stryjecznego brata, koniuszego wielkiego Księstwa Litewskiego Bogusława Radziwiłła (1620-1669). Swatana już od czwartego roku życia z najmożniejszymi świata polsko-magnackiego, po przedstawicieli dworów monarszych (jednym z kandydatów był późniejszy król Anglii), stała się autorką wielkiego europejskiego skandalu. Zerwała oficjalne zaręczyny z synem Jana III Sobieskiego - Jakubem Ludwikiem i poszła za "głosem serca" zawierając w ukryciu ślub z Karolem Filipem, księciem neuburskim i palatynem reńskim.

Legendą obrosło bogactwo tej heroiny i femme fatale Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Przez nią się pojedynkowano i zrywano sejmy, nazywano ją "chytrą i podstępną", zaś dobra materialne, które pozostawiła były powodem procesów jeszcze kilkadziesiąt lat po jej śmierci. A wszystko szło o dwudziestokilkuletnią niewiastę - to prawda, że i niezwykłej też urody! Część jej ogromnej majętności, obejmującej imponującą kolekcję dzieł sztuki (w tym około 900 obrazów) i rzemiosła artystycznego, została zgromadzona pod koniec wojny szwedzkiej w Królewcu. Część jednak zapewne zabrana została przez Ludwikę Karolinę udającą się pośpiesznie, po odrzuceniu propozycji matrymonialnej Jakuba Sobieskiego, do Brzegu. Tu też zmarła 23 marca 1695 roku. Księżna na Birżach, Dubinkach, Słucku i Kopylu, pani na Newlu i Siebieżu, margrabina brandenburska i księżna neuburska, pochowana została w krypcie tutejszego kościoła zamkowego, obok Piastów brzeskich.

Co pozostało z wielkiej "artystycznej fortuny" księżnej Ludwiki Karoliny Radziwiłłówny na Śląsku, gdzie znajdują się ślady po niej, dokąd trafiły dzieła sztuki i w czyim są obecnie posiadaniu?

Medal z 1675 r. z podobizną 8-letniej Ludwiki Karoliny i fragmentem Psalmu 27:  "Choćby mnie opuścili ojciec mój i matka, to jednak Pan mnie przygarnie".